Weer thuis

Het was een goed weekend. Ik was bij mijn vrienden C&M en hun respectievelijke partners en het was fijn samen over het afscheid van E te kunnen praten. Nog eens dingen te benoemen, op te halen, te delen.
Eerst in Delft en later in Leidschendam. En wat werd er goed voor me gezorgd! Een heerlijke lunch, een diner met de eerste asperges en andere lekkere dingen en ontbijtjes met vers sap en eitjes van de eigen kippen.

Het was voor het eerst na mijn heupoperatie dat ik een weekend weg was. Had er helemaal geen behoefte aan en vond alles veel te veel, alleen het bedenken al! Maar wat was het goed.
Goed om bij vrienden te zijn, goed om nieuwe indrukken op te doen, goed om samen door de tuin te lopen en te genieten van de konijnen, de kippen, het nest van de fuut in de vaart, de poesjes en de gezelligheid.

Zondag hebben we heerlijk gefietst. Er was een e-bike beschikbaar en ik heb genoten. Dwars door de weilanden met overal bermen vol met torenhoog fluitenkruid en koolzaad, knotwilgen, nestelende zwanen, ooievaars en een biologische geitenboerderij met heel veel kleine geitjes waar we aan het water iets hebben zitten drinken.

Ik zou tot maandag blijven en was van plan dan eindelijk weer eens naar het strand te gaan. Had nog niet echt bedacht waar en dacht als vanzelfsprekend aan Kijkduin of Scheveningen. Maar toen kwam het advies om via Noord Holland naar huis te rijden en daar naar Egmont of Bergen aan Zee te gaan. De goede kant op, halverwege het strand en rustig zonder files naar huis. Briljant!

En wat was het mooi tussen de bloeiende bollenvelden. Ik koos voor Egmont maar dat was niets want alle standtenten bleken gewoon dicht te zijn. Hoe is het mogelijk! Meivakantie en mooi weer...
Dus door naar Bergen. Kon naast de afgang naar het strand parkeren (ook een puntje van orde) en direct door naar een geweldige strandtent. Overdekt, achter glas of gewoon lekker buiten. Aardige bediening, heerlijke koffie, broodjes zalm en uitzicht op een groot strand en een rustige zee. Eindelijk de zee!


Nu ben ik weer thuis.
Wat was het goed om even weg te zijn.
Te genieten van al die lieve mensen en de mooie dingen.
Weer een beetje bij mezelf te komen.

Wat is het goed om thuis te zijn.
Op mijn eigen plekje waar ik zo van hou. Waar het ook prachtig is en waar ik zo lekker langs de vaart kan fietsen, deze keer tussen een haag van zilveren pluisbloemen door - geen paardenbloem meer te zien! Waar ik lekker in de tuin heb lopen rommelen en waar ik nu buiten zit te bloggen met om me heen een naderend onweer dat zich langzaam opbouwt.
Tijd dus om naar binnen te gaan!

Vastpakken en loslaten

Daar eindigde mijn vorige blog mee.
Het blog waarin ik over het overlijden van mijn goede en bijzondere vriendin vertelde.
Over het indrukwekkende afscheid.
Over hoe belangrijk zij voor heel veel mensen was.
Over hoe we haar zullen missen.

Ondanks al het verdriet waren er ook mooie dingen.
Allereerst mijn allerbeste vrienden M&C die zonder in hun agenda te kijken onmiddellijk zeiden dat ze kwamen om samen met me afscheid te nemen.
Ze waren er zaterdag en we hebben het samen beleefd.
Een zus van C gaf hem een quiche mee want 'Liesbeth denkt er vast niet aan om nog iets te eten te maken'. Ze had gelijk en wat was het lief van haar.

Zo was daar K (mijn fysiotherapeut) die vrijdag opeens voor de deur stond om nog even mijn rug in te tapen. En J, degene die me nu vier keer acupunctuur heeft gegeven, die direct extra tijd vrijmaakte en me haar spoednummer gaf voor als ik haar tijdens de Paasdagen nodig dacht te hebben.

En al die lieve reacties via de mail, de post of de telefoon. Of via het chatten bij Wordfeud.
De vrienden van twitter die zo meeleefden - mensen die ik nog nooit heb gezien maar die heel dichtbij voelen.
De mensen die opeens voor de deur stonden om even over E te praten.
Die in de tuin kwamen zitten om samen te huilen. Wat helpt dat samen huilen, dat samen praten of dat samen stil zijn.
Wat is het een geschenk om te mogen voelen dat ze er zijn en dat ze om me heen staan.

En het helpt.
Het is wonderlijk om te merken dat ik niet meer de hele dag hoef te huilen.
Dat ik langzaam de dagelijkse dingen weer op kan pakken.
Dat ik zelfs weer kan genieten van de prachtige natuur en het bezig zijn in mijn tuin.
Dat ik vanmiddag voor het eerst een oefenwandelingetje heb gemaakt en dat nu iedere dag probeer vol te houden. Mijn 'E-loopje'.

We hebben afscheid moeten nemen van haar maar ze zal er altijd zijn.
Net als die andere dierbare mensen op die wolk die nu vast haar nieuwe kantoor is.
Het wordt daar alleen een beetje vol.
Maar wat zullen ze het met z'n allen gezellig hebben.

Vasthouden en loslaten dus.

Verdriet

Afgelopen maandag was ik 's middags op de koffie bij een van mijn beste vriendinnen. Ze brak acht weken geleden haar heup en was na zes weken rolstoel weer aan het lopen maar autorijden kon nog niet. Het was zoals altijd, aan de bar in de keuken waar ze de spil was van haar gezin, haar familie en haar enorme vriendenkring. Velen noemden die keuken 'haar kantoor', het middelpunt van heel veel gesprekken, kopjes koffie, glazen wijn, telefoontjes die overal door heen gingen maar zo nodig ook netjes werden 'afgepoeierd' met "zit nu met Liesbeth aan de keukentafel en bel je over een uurtje terug".

Behalve de gesprekken in de keuken belden we veel. Veel en laat. Soms kwam er om half twaalf een smsje met "ff bellen?" of "slaap je al?".
Gesprekken over alles.
Over werk, over de kinderen, over verdriet, over plezier, over het leven zelf.
En de laatste tijd speelden we bovendien Wordfeud wat ze altijd met veel overmacht won. Zo ook maandagavond. Het spelletje was bijna uit, ik stond met 200 punten achter en deed een van de laatste zetten.
Om 1.07 uur kwam er een zet terug met 'welterusten' en ik ging naar bed.

Ze is dezelfde nacht in haar slaap overleden.

De eerste dagen gingen in een roes. Kon het niet geloven en dacht bij ieder telefoontje dat het E was met de boodschap 'je bent er in getrapt!' maar dat telefoontje kwam niet.
Het is bizar, ongelooflijk en vreselijk.
Ze stond zó midden in het leven en ze wás zo levend.
Samen met haar man en haar gezin, haar familie, haar vrienden.
We hebben tijdens onze vriendschap heel veel meegemaakt en ze was er altijd.
Op haar eigen nuchtere manier, soms kort door de bocht en confronterend en altijd met humor en respect.

Tijdens de zeer indrukwekkende afscheidsbijeenkomst haalden familie en vrienden anekdotes aan. Haar krachtige en altijd geestige uitspraken kwamen voorbij waardoor er tussen de tranen door ook gelachen werd. Ze zou ervan genoten hebben.
Het was een prachtig afscheid dat ze zelf zo zou hebben kunnen organiseren.

Maar hoe moet het nu verder?
Hoe moeten haar man en kinderen verder zonder deze bijzondere vrouw en moeder?
En hoe moet ik verder zonder deze bijzondere vriendin? Zij was een anker voor me.

Een van haar kenmerkende uitspraken was "vastpakken en loslaten".
En ik zal het proberen maar wat doet het pijn en wat is het moeilijk.

Rituele verbranding en zeer tevreden!

Wat kan er veel veranderen in een week. Vorige week zondag schreef ik een blog waaruit heel duidelijk was dat het allemaal niet zo lekker liep. Dat ik mezelf vreselijk in de weg zat en het gevoel had tot niets te komen. Dat alles voelde als moeten in plaats van als mogen.
En wat voelt het nu anders!

Toch was het een drukke week met heel veel laatste loodjes voor de opening van het rolstoelpad in Beetsterzwaag. Er was gedoe met mensen die dachten dat het pad te smal was en met anderen die de opening liever op een andere dag hadden gezien omdat ze niet konden. Negatieve ruis terwijl we allemaal zo blij zijn met het prachtige pad dat er ligt en waarover alleen maar enthousiaste reacties van de gebruikers komen. Gisterochtend was daar gelukkig niets meer van te merken!

Het was een stralende zonnige morgen en er waren heel veel mensen. Sponsoren en fondsen die het pad mede mogelijk hebben gemaakt, wandelaars, fietsers, logées van de Ronald McDonald Hoeve, gebruikers - te veel om op te noemen. Alles en iedereen was vrolijk, er waren mooie toespraken en ik reed moe maar zeer voldaan naar huis.

Vandaag weer een mooie dag. Echt Hollands weer met vrij veel wind, prachtige wolken en blauwe lucht met zon. Toen ik de tuin in liep was mijn buurman daar al hard aan het werk. Nadat twee jaar geleden de schutting om was gewaaid zou hij iets nieuws maken en bij hem duurt het altijd even voor hij zo ver is. Maar nu gaat het geloof ik echt gebeuren!
En dat gaf mij het laatste zetje om te gaan opruimen. Alle dorre troep eruit, eindelijk! Ben geloof ik nog nooit zo laat geweest. Het was manoevreren tussen de nieuwe planten door maar wat knapte het op. En wat is het altijd weer heerlijk om die dooie rommel ritueel te verbranden! Alles was kurkdroog dus het was een laaiend vuur met nauwelijks rook of achterblijvende resten.

Voorgaande jaren was dit altijd een slijtageslag omdat ik alles in één dag schoon wilde hebben. Was dan volslagen kapot en kon niet meer op mijn benen staan.
Nu niet! Voelde op een gegeven moment dat het genoeg was en kon het zowaar opbrengen om te stoppen. Nieuw gedrag! En wat een winst, kan nog steeds staan en lopen zonder extra pijn.
Dus het kan wel....

Druk en toch weer op de fiets

Wat heb ik veel reacties gekregen op mijn vorige blog en wat leeft iedereen mee met adviezen, lieve woorden en praktische zaken. De grote gemene deler van al die reacties was om vooral niets meer te willen laat staan te moeten en gewoon niets te doen. Net zolang niets te doen tot je opeens merkt dat je ergens mee bezig bent. Zo maar vanzelf. En omdat ik een volgzaam typje ben probeer ik dat!

Makkelijk is het niet maar ik heb al voor mezelf besloten dat ik het woordje 'moeten' vervang door 'mogen', al kan dat niet altijd. En dat werkt. Nu al. Bloggen helpt me analyseren en het inzicht dat ik tijdens het schrijven kreeg is verhelderend: 'tien jaar roofbouw is zomaar niet over' én 'ook de leuke dingen moésten de laatste jaren waardoor ze een negatief gevoel kregen'.
Dat kan ik snappen en dat helpt om er anders naar te kijken.

Soms komt er iets moois uit een onverwachte hoek zoals het buitengewoon inspirerende en wervelende gesprek wat ik had met iemand over een mogelijke nieuwe bestemming voor de failliete timmerfabriek in mijn achtertuin. Praktisch gezien leidt het waarschijnlijk nergens toe maar wat was het leuk en wat ging alles weer stromen!

Ook spannend is de opening van het rolstoelpad in Beetsterzwaag komende zaterdag. Er moest van alles gebeuren variërend van contacten met de aannemer over de afwerking, met de media over de publiciteit, met de medebestuursleden over de laatste puntjes etc. Ben er bijna fulltime mee bezig geweest, het leek wel werk! En wat mis ik dan mijn trouwe secretaresse die me bij zulke evenementen altijd zo goed ondersteunde. Gelukkig komt ze helpen zaterdag!

Hoewel ik nog niet echt begonnen ben met de opdrachten uit week 1 van TAW gaan ze voortdurend door mijn hoofd. Er komen steeds meer ideeën los voor Kunstenaarsuitstapjes en vanmiddag heb ik bij de Kringloop een prachtig boek gekocht met allerlei technieken die misschien leuk zijn om eens te proberen. Wie weet waar dat toe gaat leiden. Kortom, het stroomt weer een beetje.

Maar wat het allermeeste helpt en wat ik de afgelopen dagen niet op kon brengen is op de fiets stappen.
Vandaag lukte dat weer en wat heb ik genoten! Overal vogels, roze Pinkster- en gele paardenbloemen, de koeien weer in de wei, kievieten in de lucht en tot mijn grote verbazing aan de overkant van de vaart een ree! Prachtig en dat allemaal nog geen vijf kilometer van huis.

En omdat jezelf verwennen soms broodnodig is heb ik me op de terugweg getrakteerd op een heerlijk gebakken visje dat ik in de zon in mijn tuin heb zitten opeten.
Deze dag kan niet meer stuk, druk of niet!

Moeten moeten moeten

Dat Nieuwe Leven valt niet mee. Het is een worsteling naar structuur maar vooral ook een worsteling die bestaat uit heel veel moeten van mezelf. Ik breek al weken mijn hoofd waarom dat zo is en ik geloof dat het langzaam begint te dagen.

De afgelopen veertig (!) jaar heb ik onafgebroken gewerkt. Aanvankelijk fulltime, na een jaar of twintig tachtig procent. Maar in de overblijvende twintig procent gaf ik les, verzorgde ik presentaties en organiseerde ik grote evenementen die vaak op zaterdag plaatsvonden. Naast mijn baan was er ook een huis dat regelmatig onderhoud nodig had variërend van een nieuwe badkamer tot en met twee keer een nieuwe fundering, een grote tuin, veel lieve poezen met soms een nestje, trouwe vrienden, kennissen, hobbies, vakanties en natuurlijk een beetje zorgen voor eten, drinken en alles wat daarbij hoort. Best veel.

De laatste jaren viel me dat ook zwaar, mede doordat mijn lijf niet alles meer kon. En omdat ik het leukste-baantje-van-de-wereld had stond dat met stip bovenaan en volgde de rest. Dat maakte natuurlijk dat ik steeds minder energie kreeg en thuis tot steeds minder kwam. Toch waren er dingen die echt moesten en natuurlijk deed ik die, al of niet met tegenzin. Het wordt me steeds duidelijker hoe groot de roofbouw is geweest die ik op mezelf gepleegd heb. Lichamelijk was me dat al lang duidelijk maar dat het ook zo'n grote rol in mijn hoofd speelt begin ik me nu pas te realiseren.

Een week geleden begon ik vol enthousiasme aan de TAW (The Artist's Way). De MP's doe ik iedere ochtend met veel plezier. Over de Kunstenaarsuitstapjes denk ik na en krijg steeds meer ideeën en plannen. Maar de opdrachten van week 1 liggen er nog net zo. Het voelt als falen. Als moeten en niet kunnen. Net zoals ik in de tuin moet werken, mijn Zweeds moet voorbereiden, mijn kasten moet opruimen, naar de acupunctuur, de fysiotherapie en het zwembad moet, koffie moet zetten voor mijn bezoek, boodschappen moet doen, moet fietsen, mijn vrienden moet bellen, eten moet maken, poezen moet verzorgen, de was moet doen, houtjes moet halen, planten moet verpotten, de PR voor het rolstoelpad moet doen enzovoort enzovoort enzovoort.

Het gekke is dat ik (bijna) alles leuk vind. Dat ik geniet van werken in mijn tuin, van het contact met mijn vrienden, van het oefenen in het zwembad, van een tochtje op mijn fiets, van opruimen want dat geeft ruimte in mijn hoofd, van vul maar in. En toch voelt het als moeten en heb ik voortdurend het gevoel te falen omdat ik er niet toe kom. Iets moeten roept verzet en onvermogen op.

Toch begin ik het heel langzaam te begrijpen. In mijn oude leven had ik ook voor leuke dingen energie noch tijd. Toch kon ik er niet onderuit en moesten ze gebeuren. Dat maakte dat het vaak niet meer leuk was, dat ze vaak werden afgeraffeld waardoor ik nauwelijks een voldaan gevoel kreeg, nauwelijks meer kon genieten en alleen maar moe was. En die moeheid is er nog. Natuurlijk niet zo gek na een nieuwe heup en alles wat daarbij hoort en niet zo gek na jarenlange roofbouw.

Het is de Censor die zijn kop opsteekt! De Censor uit TAW. De Censor die me voortdurend toeschreeuwt dat mijn Nieuwe Leven is begonnen en ik dus overal tijd voor heb. Niet meer mag uitstellen. Mijn to-do lijst moet afmaken. De tuin in moet. Vrienden moet bellen. Moet genieten.

Dat genieten ga ik vanaf vandaag proberen.
Maar wat is het moeilijk!
Was ik maar een poes.

De tuin of de meubels?

Het was zo'n dag waarop alles anders liep dan gepland.
Dat begon met een nacht wakker liggen. Echt een hele nacht. Meestal val ik tegen de ochtend nog wel in slaap maar zelfs dat gebeurde niet dus zat ik om half acht aan de Morning Papers. Dat kwam wel goed uit want om half negen zou mijn poetsparel er zijn. Nee dus.
Uiteindelijk maar eens gebeld en ja, ze kwam wat later. Maar ze kwam!

Om half elf moest ik bij de fysio zijn maar ook daar ging het anders want er bleek iets veranderd te zijn waardoor ik pas om elf uur stond. Niet erg, want het was schitterend weer zodat ik een half uurtje heb gefietst. Me verbazend over de rust op zo'n gewone doordeweekse dag. Het blijft gek dat het nauwelijks uitmaakt dat zo'n afspraak later is en dat ik 'gewoon' kan doen wat ik wil.

Boodschappen gedaan en naar buiten. Eerst allerlei telefoontjes afgehandeld over het rolstoelpad dat zijn voltooiing nadert en binnenkort feestelijk geopend wordt. Geen echt grote activiteit maar wel een activiteit met nogal wat hobbels onderweg en die houden me bezig.

Na een half uur buiten in de zon sloeg de onrust genadeloos toe. Want er moet zoveel! De tuin smeekt om ontdaan te worden van alle dooie stengels, overal staan al planten boven de grond die ruimte willen en het wordt steeds moeilijker er bij te komen zonder van alles te vertrappen.

Maar ook de tuinbanken en de grote tafel moeten schoon. Dat gaat het beste met de hogedrukspuit en het is ruim twee uur werk. Allebei kan niet, kiezen dus.

De tuin betekent onafgebroken bukken. Met een rug waar Kiki erg haar best op doet en die net weer in de verse tape zit is dat misschien niet verstandig. De hogedrukspuit is alleen maar staan, nauwelijks bukken. Maar ik was al zo moe en kon natuurlijk ook lekker blijven zitten lezen....
En dat lukte niet, op geen enkele manier. In actie!

Nu is het ruim drie uur later.
Alles is zomerklaar, ik ben bijgekomen onder de warme douche en in de tuin is het nog steeds een bende. Maar ik heb prachtige schone banken en dat is echt heerlijk!

Laat de zomer maar komen alleen, hoe moet het nu met die tuin?